Kompletacja zamówień – co to jest? Metody, rodzaje i etapy kompletacji towaru

Kompletacja zamówień to jeden z kluczowych procesów magazynowych, który bezpośrednio wpływa na jakość obsługi klienta i terminowość dostaw. W tym artykule wyjaśniamy, jakie są etapy i metody kompletacji towaru, a także podpowiadamy, które rozwiązania IT wspierają cały proces, zwiększając jego efektywność i eliminując ryzyko błędów.

 

Kompletacja zamowień – co to? 

Kompletacja zamówień to proces logistyczny polegający na pobraniu z magazynu wszystkich pozycji ujętych w zamówieniu i przygotowaniu ich do dalszej obsługi – pakowania, wysyłki lub przekazania wewnętrznego. Dotyczy zarówno zamówień zewnętrznych (np. klientów e-commerce), jak i wewnętrznych (między działami lub magazynami tej samej organizacji). 

 

To jeden z kluczowych etapów operacji magazynowych, mający bezpośredni wpływ na czas realizacji zamówień, dokładność dostaw oraz jakość obsługi. W zależności od wielkości magazynu, rodzaju towarów i skali działalności, kompletacja może być realizowana ręcznie, półautomatycznie lub automatycznie – często przy wsparciu systemów ERP i WMS. 

 

Proces kompletacji w magazynie 

Na proces kompletacji zamówień w magazynie składa się kontrola poprawności zlecenia z faktycznym zamówieniem klienta, pakowanie towarów i ich zabezpieczanie do dalszej drogi oraz przemieszczanie, czyli przeniesienie spakowanego zamówienia do strefy, gdzie paczka jest wysyłana.

 

Kontrola 

 

Kontrola to pierwszy etap kompletacji zamówienia, na którym weryfikuje się poprawność zlecenia przed rozpoczęciem pobierania towaru. Na tym etapie sprawdza się m.in.: 

 

• czy wszystkie pozycje zamówienia są dostępne, 

• czy jest to zamówienie zewnętrzne (dla klienta) czy zamówienie wewnętrzne (np. na potrzeby produkcji lub magazynu), 

• czy ilości produktów na stanie zgadzają się z zamówieniem. 

 

Po zakończeniu kontroli towary są pobierane z odpowiednich miejsc składowania i przenoszone do strefy kompletacji, gdzie następuje dalsza realizacja zamówienia. Dzięki temu etapowi unika się błędów, które mogłyby skutkować brakami lub nadwyżkami w realizacji zamówień. 
 

Pakowanie i formowanie 

 

Pakowanie i formowanie to kolejny etap procesu kompletacji, podczas którego zebrane towary są przygotowywane do dalszej obsługi. W tym momencie produkty są zabezpieczane odpowiednio do ich charakterystyki — stosuje się różne materiały ochronne, które chronią towar przed uszkodzeniem podczas transportu. Często na tym etapie odbywa się także etykietowanie, by usprawnić wysyłkę kurierską.

 

Formowanie polega na odpowiednim ułożeniu produktów w opakowaniu lub na palecie, tak, aby ułatwić transport i dalsze procesy magazynowe. Prawidłowo przeprowadzony etap pakowania ma wpływ na jakość realizacji zamówienia oraz na efektywne wykorzystanie przestrzeni w magazynie. 

 

Przemieszczanie 

 

Przemieszczanie to ostatni etap kompletacji towaru, polegający na przeniesieniu zapakowanego zamówienia ze strefy kompletacji do strefy wysyłki lub innej części magazynu, gdzie następuje dalsza obsługa logistyczna. 

 

Organizacja przemieszczania towarów musi być zoptymalizowana, aby nie powodować przestojów i zapewniać ciągłość pracy magazynu. W mniejszych magazynach niskoregałowych wykorzystuje się często ręczne metody lub wózki paletowe/jezdniowe, podczas gdy magazyny wysokiego składowania częściej korzystają ze zautomatyzowanych systemów transportowych. Te zaś działają w oparciu o komunikację z systemami WMS, dzięki czemu przyspieszają pracę i redukują ryzyko pomyłek. 

Zobacz przykładowe wdrożenie systemu WMS 
 

Rodzaje kompletacji

W magazynach stosuje się trzy podstawowe rodzaje kompletacji:

 

• ręczna,
• półautomatyczna,
• automatyczną.

 

Różnią się one poziomem zaangażowania człowieka, wykorzystaniem technologii oraz wydajnością. Wybór odpowiedniego modelu zależy od charakterystyki towarów, wolumenów zamówień i stopnia automatyzacji magazynu.
 

Rodzaj kompletacji	Opis	Zastosowanie
Ręczna	Pracownik zbiera towary fizycznie, najczęściej korzystając z papierowej listy lub skanera.	Małe magazyny, niska rotacja towaru
Automatyczna	Proces kompletacji realizowany przez maszyny, np. roboty, systemy przenośników, sortery.	Centra logistyczne, duży wolumen
Półautomatyczna	Połączenie pracy człowieka z urządzeniami wspierającymi, np. przenośnikami, kolektorami.	Średnie magazyny, branża e-commerce

 

Typy kompletacji

Kompletacja może przyjmować różne formy w zależności od sposobu organizacji pracy magazynierów i charakteru zamówień. Do najczęściej stosowanych należą:

 

• zbiorcza (multipicking),
• pojedyncza,
• swobodna,
• przypisana.

 

Typ kompletacji	Opis	Zastosowanie
Zbiorcza (multipicking)	Jednoczesne pobieranie produktów do wielu zamówień i ich późniejsze sortowanie. Wykorzystuje nowoczesne systemy WMS.	Magazyny e-commerce, wysoka rotacja
Pojedyncza	Kompletacja jednego zamówienia od początku do końca przez jedną osobę.	Małe zamówienia, lokalne punkty magazynowe
Swobodna	Pracownicy są elastycznie przypisywani do różnych stref w magazynie, skąd kompletują część zamówienia.	Przy dużej liczba małych zamówień z wysoką zmiennością
Przypisana	Pracownicy przypisani są do konkretnych stref lub typów produktów.	W większych magazynach z podziałem na strefy

 

Strefa kompletacji w magazynie 

Strefa kompletacji to wydzielone miejsce w magazynie, w którym zebrane wcześniej towary przygotowuje się do wysyłki. To właśnie tu są one pakowne i zabezpieczane tak, by bezpiecznie dotarły do klienta.  

 

Dobrze zorganizowana przestrzeń do kompletacji zamówień w magazynie eliminuje chaos, usprawnia pracę, zwiększa efektywność zespołu i redukuje pomyłki. W zależności od rodzaju magazynu stosuje się kompletację jedno- lub dwustopniową.  

 

W kompletacji jednostopniowej wszystkie czynności — od pobrania towaru, przez kompletację i pakowanie, aż po przygotowanie do wysyłki — wykonywane są jednocześnie na tym samym stanowisku (w miejscu składowania). 

 

Kompletacja dwustopniowa dzieli proces na dwa etapy: najpierw następuje pobranie produktów, a następnie ich sortowanie i formowanie finalnych zamówień w odrębnej strefie. To rozwiązanie sprawdza się przy dużym wolumenie zamówień, szczególnie w sektorze e-commerce, zwiększając efektywność i skracając czas realizacji. 

 

Metody kompletacji towaru

W logistyce magazynowej najczęściej spotyka się dwie główne metody kompletacji: „człowiek do towaru” oraz „towar do człowieka”. Wybór odpowiedniej z nich zależy m.in. od powierzchni magazynu, rodzaju asortymentu, poziomu automatyzacji i liczby realizowanych zamówień.

 

Metoda „człowiek do towaru”

 

Metoda „człowiek do towaru” polega na przemieszcza się pracownika po magazynie i samodzielnym zbieraniu produktów zlokalizowanych w różnych miejscach składowania. Towary pozostają na swoich miejscach — to operator zmienia pozycję.

 

Zalety:

 

• Niskie koszty wdrożenia.

• Elastyczność w obsłudze różnych zamówień.

• Sprawdza się w magazynach o mniejszym wolumenie zamówień.

 

Wady:

 

• Czasochłonność.

• Metoda narażona na czynniki ludzkie (np. wybór dłuższej trasy do regału przez operatora).

• Niska efektywność przy większej liczbie zamówień.

Metoda ta często stosowana jest w magazynach niskoregałowych, gdzie kompletacja odbywa się ręcznie lub półautomatycznie.

 

Metoda „towar do człowieka”

 

Przy metodzie „towar do człowieka” pracownik pozostaje na swoim stanowisku, a towary są do niego dostarczane — np. przez systemy automatyczne lub roboty AGV. Znaczną rolę odgrywają tutaj technologie wspierające kompletację, jak WMS i systemy transportu wewnętrznego.

 

Zalety:

 

• Krótszy czas kompletacji zamówień.

• Wyższa efektywność pracy.

• Ograniczenie liczby pomyłek.

 

Wady:

 

• Wyższe koszty wdrożenia infrastruktury.

 

Ta metoda dobrze sprawdza się w magazynach wysokoregałowych, gdzie liczy się szybkość oraz optymalizacja pracy zespołu.

 

 

Usprawnienie procesu kompletacji w magazynie

Skuteczna kompletacja zamówień wymaga nie tylko dobrej organizacji pracy zespołu, ale też odpowiedniego wsparcia technologicznego. W nowoczesnych magazynach kluczową rolę odgrywają systemy informatyczne – przede wszystkim systemy ERP i WMS – które automatyzują i porządkują cały proces, zwiększając jego dokładność i efektywność.

 

System ERP – centralne zarządzanie procesami

 

Systemy ERP wspierają logistykę magazynową m.in. poprzez:

 

• automatyczne generowanie zleceń kompletacyjnych,

• kontrolę dostępności produktów w czasie rzeczywistym,

• planowanie dostaw i uzupełniania stanów,

• przekazywanie zleceń pomiędzy działami bez konieczności ręcznego przepisywania danych,

• analizę danych z procesów logistycznych w celu ich optymalizacji.

 

Dzięki temu kompletacja zamówień przebiega płynnie, a ryzyko błędów i przestojów jest znacznie mniejsze.

 

System WMS – specjalistyczne narzędzie do obsługi magazynu

 

System WMS jest zaprojektowany z myślą o kompleksowej obsłudze magazynu – w tym wsparciu procesu kompletacji. Umożliwia on:

 

• multipicking – jednoczesne zbieranie produktów do wielu zamówień,

• optymalizację tras kompletacyjnych – system wyznacza najkrótszą ścieżkę poboru towarów,

• obsługę kolektorów mobilnych – pracownicy otrzymują listy kompletacyjne bezpośrednio na urządzenia, co skraca czas operacji i zmniejsza liczbę pomyłek,

• inwentaryzację – zarówno pełną, jak i częściową, bez konieczności wstrzymywania pracy całego magazynu.

 

WMS pozwala w pełni kontrolować przepływ towarów, szybko reagować na zmiany i utrzymać porządek w dynamicznym środowisku magazynowym.

Porozmawiajmy o usprawnieniu Twojego magazynu